SULAR ÇEKİLDİ İZTUZU’NDAKİ ANTİK TUZLA ORTAYA ÇIKTI

SULAR ÇEKİLDİ İZTUZU’NDAKİ ANTİK TUZLA ORTAYA ÇIKTI
ÖMER KUNDAKÇI-ÖZGÜRER DENİZ KUNDAKÇI (ÖZEL HABER)
UNESCO Dünya Mirası Geçici Listesi’nde yer alan Muğla’nın Köyceğiz ilçesindeki 3 bin yıllık liman şehri Kaunos Antik Kenti’nin Ortaca Dalyan İztuzu sahilindeki tuz tesisi olarak bilinen 2 bin yıllık tuz sahası, göl suyunun çekilmesiyle tekrar görünür durma geldi.
Bazı tuz tavalarının içerisindeki tuz oluşumları ise tesisin günümüze kadar hala daha işlevini yitirmediğini gösterdi.
Antik Tuz tavalarının deniz suyunun gel-git olaylarından etkilenmemesi için kazı ekibi tarafından üstünün jeotekstil ile kapatılarak koruma altına alındığı görüldü.
2 bin yıl öncesinde kentteki tuz üretiminin sosyal ve ekonomik yaşamın vazgeçilmezleri arasında bulunan tesis 2005’de yürütülen kazı çalışmalarıyla ortaya çıkarıldı. Yapılan çalışmalarda Antik Tuz tesisinin bulunduğu alanda ayrıca kaya mezarı, sur duvarı, çiftlik evi gibi kalıntılarda tespit edildi.
Antik tuz tavalarının sayısı 48 adet olarak tespit edildi. Çanak formundaki tavaların çapı yaklaşık 4 metre 30 santim, derinlikleri ise 20 santim. Tuz tavalarının yanında 4 adet su kanalı da bulunuyor.
Kaunos Antik Kenti Kazı Başkanı Doç. Dr. Ufuk Çörtük, Kaunos Antik kentindeki kazı çalışmalarının 1966 yılında Prof. Dr. Baki Öğün başkanlığında başladığını, Prof. Dr. Cengiz Işık başkanlığında yürütülen çalışmaların üçüncü kuşak temsilcisi olarak 2021 yılı itibariyle de kendi başkanlığında halen devam ettiğini söyledi. Çörtük, Kaunos’ta yarım yüzyıl içerisinde çok önemli tarihi yapıların ortaya çıkarıldığını belirterek, çalışmalara T.C. Kültür Turizm Bakanlığı, Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğü, TTK, T.C. Muğla Valiliği YİKOB ve MUÇEV Turizm Ticaret A.Ş. tarafından destek verildiğini dile getirdi.
Doç. Dr. Ufuk Çörtük, kentin biri ticaret limanı, diğerinin de askeri olmak üzere tespit edilen iki limanıyla Kaunos Antik Kenti’nin bir liman kenti olduğuna dikkat çekti.
Tuz sahasında göl suyunun çekilmesiyle ortaya çıkan tuz tavalarını kazı ekibiyle inceleyen Doç. Dr. Ufuk Çörtük, tuzun geçmişten bugüne insanoğlu için önemine vurgu yaptı. Kaunos Tuzunun Antik çağın pharmakolojisinde zamanında göz merhemi yapımında kullanılan bir katkı maddesi olduğunu belirtti.
“Antik Yazarlardan Plinius’un, Naturalis Historia adlı eserinde” ‘Tuz olmasaydı uygarlık da insanlık da olmazdı..’ sözünü anımsatan Ufuk Çörtük, “Tuz tabi ki insan vücudunun önemli bir ihtiyaç maddesi. Aynı zamanda da insanoğlunun bir geçim kaynağıdır. Antik dönemde mühendislik harikası bir yöntemle tesisin bu bölgeye kurulduğunu görüyoruz. Yaptığımız deneysel arkeolojik çalışmalarda yılın 3-4 aylık tuz üretim döneminde ortalama 4-5 ton tuz üretildiğini, üretilen tuzların çuvallarla limana taşınarak gemilerle kıta Yunanistan, adalar ve ihtiyacı olan bölgelere ihraç edildiğini biliyoruz” dedi.
Ufuk Çörtük, “Tabi burada şu an hemen arkamızda gördüğünüz ve antik dünyada bir benzeri henüz tespit edilmemiş Kaunos tuzlasını görüyorsunuz. Tuz tavaları su altında kalmasından dolayı uzun zamandır görülemiyordu. Şimdi mevsim olarak Eylül’ün sonlarındayız. Yağışların az olması ve sıcaklığın yoğun olmasından dolayı bu sene tuz tavaları gerçekten görülebilir durumda ve bu konuya ilgisi olan kişileri de buraya Kaunos tuzlasını, tuz tavalarını görmeye de davet ediyorum” diye konuştu.