Caretta carettalar’dan bilime hizmet

Ortaca Dalyan İztuzu plajındaki (DEKAMER) Deniz Kaplumbağaları Araştırma Kurtarma ve Rehabilitasyon Merkezi’nde İztuzu kumsalına gelen4 deniz kaplumbağasına uydu takip cihazı, manyetik alan, derinlik ve akıntı hızı ölçen çeşitli cihazlar yerleştirildi.

DEKAMER’de görevli ekipler tarafından yapılan işlemlerin ardından cihazlar takılan deniz kaplumbağaları Dekamer deniz ambulansı ile SGK botuna götürüldü. Sahil Güvenlik Komutanlığı’nın botu ile uluslar arası sularda denize bırakıldı.

DEKAMER olarak yürütülen bilimsel çalışmalar kapsamında, bilim insanları için halen önemli bir soru olan, deniz kaplumbağalarının yönlerini, doğduğu kumsalı nasıl bulduğu ve göç yolları hakkında bilgiler elde edilecek.

-Deniz Kaplumbağaları Araştırma Kurtarma ve Rehabilitasyon Merkezi sorumlusu Prof. Dr. Yakup Kaska, geçtiğimiz yıl da 2 deniz kaplumbağasına uydu takip cihazı takılarak uluslar arası sularda açık denize bırakıldığını, cihaz takılan 4 kaplumbağanın da kumsala yuva yapmak için gelen sağlıklı bireyler olduğunu belirtti.

Kaska, bu güne kadar 22 deniz kaplumbağasına uydu takip cihazı takılarak bilimsel araştırmalar gerçekleştirdiklerini söyledi.

-Proje ikinci kez uygulandı

Prof. Dr. Yakup Kaska yaptığı açıklamada, Deniz kaplumbağalarının çok ilgili olarak çalışılmasına rağmen daha bilinmeyen bir sürü yönü olduğunu söyledi.

Kaska, “Kumsalı nasıl buldukları, kumsala nasıl yanaştıkları da bunlardan bir tanesi. DEKAMER ile Universty of Pisa ile işbirliği çerçevesinde ikinci yılında bu çalışmayı yapıyoruz. Deniz kaplumbağalarının yuvalama için doğdukları kumsallarına, yerin manyetik alanlarına, derinlikten, hızından nasıl etkilendiğini araştıran veri kaydediciler kaplumbağaların üzerine yerleştirdik ve bu bilgilerle deniz kaplumbağalarının korunmasına, onların kumsallara nasıl yanaştığına, hangi özellikleri kullandığı konusunda çalışmalar yürütüyoruz. Biz DEKAMER olarak kumsaldan uydu cihazı takarak gönderdiğimiz 22 deniz kaplumbağamız vardı. Ancak bunları kumsaldan gönderiyoruz nerelere göç ediyor sorusunun cevabını alıyoruz. Geçen yıl başlattığımız projeyle kaplumbağaları açık denizden bırakıyoruz. Geçtiğimiz yıl 2 kaplumbağa, bu yıl da 4 kaplumbağayı açık denizlerde bıraktık. Kumsala doğru yaklaşırken suyun derinliğinden, suyun akıntının hızından ve manyetik alandan nasıl etkilenerek yönlerini seçerek doğdukları kumsala doğru nasıl ilerliyorlar bu soruların yanıtını araştırmaya çalışıyoruz” dedi.

-Dünyada ilk kez Dalyan kumsalında uygulandı

Projenin uluslar arası anlamda büyük öneme sahip olduğunu dile getiren Kaska, “Bu bilgiler gerçekten dünyanın başka bir yerinden mümkün olmayacak. Dalyan kumsalında yapılıyor olması hem ülkenin tanıtımı bakımından hem de deniz kaplumbağalarının üzerinde yapılan çalışmalarda DEKAMER’in rolü bakımından çok önemli. Öyle zannediyorum ki sezonun ortasında kaplumbağalar yumurtlamak için buraya geldiğinde bu cihazları alarak bilgilerini bilgisayarımıza kaydedeceğiz. Ve sezon uygun olursa ikinci kez tekrar başka kaplumbağalara da bu cihazları yapıştırıp yine bunların da takip edilmesiyle bu sayının artırılmasını da planlıyoruz”

-İtalya University of Pisa görevlisi Prof. Dr. Paolo Luschi de“bu projeye geçtiğimiz yıl dahil olduk. DEKAMER ile yaptığımız bu işbirliği ile kaplumbağaların yaşam döngülerini bilimsel olarak araştırıyoruz. Çok önemli veriler elde edeceğiz. Daha önce de yine DEKAMER ile birlikte 2 kaplumbağayı Dalyan’dan açık bırakmıştık. İlk kez yapılan bu uygulamanın içerisinde olmaktan mutluluk duyuyorum”