YAKIN GELECEKTE SU PETROLDEN DAHA DEĞERLİ OLACAK

Prof. Dr. Niyazi Özdemir

Çok uzak değil yakın gelecekte suyun petrolden daha kıymetli olacağı günlerin geleceğine uzmanlar işaret ediyor. Petrolün yerini dolduracak alternatifler bulundu bile . Ama suyun yerini dolduracak herhangi bir madde henüz yok, olması da beklenmiyor. Canlıların yaşaması için olmazsa olmaz su yerin üstünde ve altında birikmiş durumdadır. İnsanlar bu hazineyi iyi kullanırlarsa bitmek bilmez. Canlıların yapısında yer almış bu kıymetli madde yaratılmamış olsaydı hayat olmayacaktı. 2050 yılında dünya nüfusunun 3’te 2’sinin yaşadığı 66 ülkede şiddetli su sıkıntısının görüleceği gerçeğine işaret ediliyor. Yakın coğrafyamızla, Afrika ve Ortadoğu’da bu sıkıntının daha büyük çapta olacağı hesaplanıyor .

Tüm dünyayı etkisi altına alan küresel ısınma gelecek yıllarda daha şiddetli olacak gibi görünüyor. Yerüstü tatlı su kaynakları, yeraltı suları , denizler ve lağünlerin suları buharlaşıyor, yeterli yağmur yoksa buharlaşma sonucunda su kaynaklarının sığlaşması , hatta karalaşması söz konusudur. Yağmurların rejimi çok değişti, kimi yerlere kısa sürede aşırı oranda yağmur yağınca sellere dönüşüp, etrafa maddi ve manevi zarar veriyor. Son yıllarda bu düzensizlik iyice arttı. Kimi yerlerde ise ya hiç yağmur yağmıyor, ya da çok az yağıyor. Yağmurlar düzenli olmazsa tarımda sorunlar baş gösteriyor, mahsüllerde verim azalınca , kıtlık , pahalılık ve açlık kaçınılmaz oluyor. Günümüzde bu sıkıntı aynen devam ediyor.

SULU TARIMA GEÇİLMEZSE 8 MİLYARI İNSANI DOYURMAK MÜMKÜN DEĞİL

Kuru tarım şartlarında verim oldukça azdır. Verimi artırmak için sulamak zorunludur. Sulama suyu olarak ya akarsuları ya da yeraltı sularından yararlanmak mecburiyeti var. İnsanoğlu yıllarca sulama sularını ölçüsüz kullandı. Vahşi sulama ile su kaynaklarını zorlamaya başladı. Son 50 yıl içinde göller, ırmaklar, dereler , nehirler ve yeraltı sularında azalmalar var. Yağmur olmayınca tarımda bu hazır kaynaklar kullanıldı ve alarm vermeye başladı. Hesaplamalara göre ülkemizin temiz su kaynaklarında %45 oranında azalma var. Artık vahşi sulama denen hoyratça su kullanmanın yerine damla sulama veya yağmurlama sulama çoktan gündeme geldi. Fakat geç kalındı.

Günümüz dünyasında nüfusun %40’ı olan 3 milyar insan evde su ve sabun ile elini yıkayacak imkana sahip değil. Petrol bulunuyor, fakat sağlıklı su maalesef yok.

SULARIN KİRLENMESİ SÜRÜP GİDİYOR ÖNLENEMİYOR

Ülkemizin nehirleri, akarsuları, durgun suları ve en çok kullandığımız yeraltı suları gün be gün kirleniyor. Yalnız biz de değil, dünyanın her yerinde kirlilik devam ediyor. Bizim yüzey sularının % 76 ‘sının kirlendiği rapor edilmiş, bu çok önemli bir işaret. Kirliliğin kaynakları çok çeşitlidir. Belediyelerin arıtılmamış atık suları başta olmak üzere ,endüstriden gelen kirli sular ve tarımsal sulamadan dönen zehirli sular kontrol altında değil. Sadece insanlar değil, suda yaşayan çok çeşitli su canlıları da sağlıklı değil. Kirli ortamın zararlı elementleri canlılarda birikip, buradan insanlara geçiyor. Günümüzde hastalıkların artışı tesadüf değil. Kirli sulardan geliyor. Bunları kontrol etmek üzere yasalar mevcut, ama uygulanmıyor. Suyu yönetmeye çalışan birçok kurum var. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, Tarım Bakanlığı bu konuda çok daha etkin olmak zorundalar. Cumhuriyetten beri suların ve çevrenin korunmasına dair onlarca yasa çıkarıldı. Ama sorunlar bitmedi, gün be gün daha kötüye gidiş var.