7 MAYIS DÜNYA ASTIM GÜNÜ BASIN BÜLTENİ

7 MAYIS DÜNYA ASTIM GÜNÜ BASIN BÜLTENİ

ASTIM NEDİR:
Astım tekrarlayan nefes darlığı, hırıltı, göğüste baskı hissi ve öksürük yakınmaları ile kendini gösteren kronik bir solunum yolu hastalığıdır. Astım belirtilerinin kişiden kişiye ve aynı kişide zamanla değişebilir. Geceleri ve sabahın erken saatlerinde genellikle artar. Astım tüm dünyada her etnik ve yaş grubundan, farklı sosyoekonomik yapıda 300 milyon kadar insanı etkilemektedir. Ülkemizde ise yaklaşık her 12-13 erişkinden biri ve 7-8 çocuktan biri astım hastasıdır.
Astım tedavisinin amacı hastalığı kontrol altına almak ve sağlanan iyilik halinin devamını sağlamaktır. Dünyada ve ülkemizde bu hastalığın tedavisi ile ilgili gereken her türlü ilaç bulunmaktadır. Uygun ilaç tedavisi ve astım hastalarının eğitimi ile hastalık kontrol altına alınabilir ve astımlılar yaşamlarına hastalık nedeni ile kısıtlanmadan devam edebilirler.
BELİRTİLERİ:
-Öksürük (genellikle kuru ve krizler halindedir gece uykuda uyandırabilir.)
-Hırıltılı solunum
-Göğüste tıkanıklık ve sıkışma hissi
-Soluk alıp verirken ıslık sesi
-Nefes darlığı
NEFES DARLIĞINI TETİKLEYEN FAKTÖRLER:
Normal insanlarda herhangi bir etki yapmayan bir takım etkenler astımlı kişileri
etkilemektedir. Bunlara tetiği çeken faktörler diyoruz.
– Solunum yolu enfeksiyonları
– Polenler
– Ev tozu akarları
– Ağır eforlar
– Tüylü hayvanlar
– Hamam böceği
– Sisli hava
– Soğuk hava
– Sigara dumanı
– Soba dumanı
– Ağır koku ve spreyler, temizlik malzemeleri, cila, boya
– Egzoz gazları
– Stres
ASTIM GENETİK MİDİR?
Astımda genetik faktörlerin rolü vardır. (Anne ve baba tarafından astım bulunabilir. Hem anne hem babasında astım bulunan insanlarda astıma daha sık rastlanır.) Genetik faktörlerin rol oynadığı hastalarda alerjinin rolü vardır. (ancak her alerjik bünyeli insanda astım olmadığı gibi, her astımlı insanda da alerji bulunmayabilir.
ALINMASI GEREKEN ÖNLEMLER:
Tedavinin en önemli kısmı, krizleri başlatabilecek etkenlerden uzak durmaktır. Bunun için hastanın eğitimi çok önemlidir.
-Evde hayvan beslenmemeli
-Ev içinde sigara içilmemeli
-Evde sprey, kokulu deterjan, parfüm kullanılmamalı
-Sentetik yatak malzemeleri kullanılmalı (kuş tüyü yastık, battaniye vb.
kullanılma malı)
-Özellikle yatak odasında kilim, hali, mobilya, yastık ve minderler bulundurmamalı
-Yatak şiltesi ince basit ve sentetik olmalı
-Çarşaf ve örtüler çok sıcak suyla yıkanmalı ve güneşte kurutulmalıdır
-Ev havalandırılmalı
-Polenlerin arttığı dönemlerde, ev içinde kapı ve pencereler kapalı tutulmalı
-Badana, boya, cila işlemleri, böcek ilaçlama, hasta dışarıda iken yapılmalı
-Ev içinde kızartma ve yemek kokusu oluştuğunda mutlaka havalandırılmalı
TEŞHİS:
– Hastanın şikayetleri
– Fizik muayene
– Akciğer grafisi
– Solunum fonksiyon testleri
– Kanda alerji ile ilgili tetkikler
TEDAVİ:
Astımda kullanılan ilaçların iki türü vardır.
Yakınmalar başladığı anda hemen alınacak, rahatlatıcı nefes açıcı ilaç. Krizlerin gelmesini önleyen, hava yolu duvarındaki tedavi eden koruyucu ilaç (genellikle sprey şeklindeki bu ilaçların alışkanlık yaptığı, akciğere zarar verebileceği ve zamanla etkisiz hale gelebileceği inançları doğru değildir).
– Öksürük, hırıltı, göğüste sıkışma hissi gibi şikayetler haftada bir kez den daha sık
tekrarlıyorsa
– Şikayetler gece uykudan uyandırıyorsa
– Konuşmakta zorluk varsa
– Dudak ve tırnaklarda morarma varsa
– Kalpte aşırı çarpıntı ve nabızda hızlanma varsa
– Yürümede zorluk varsa, Mutlaka doktora başvurulmalıdır.
Herkesin rahat bir nefes alabilmesi ümidiyle. Uzm.Dr.Mustafa Nuri CEYHAN Halk Sağlığı Müdürü